Część 1: Ogólne pytania dotyczące leczenia ortodontycznego

KONTAKT

Tel. +48 22 401 12 12
Kom. +48 508 222 111
E-mail: fabdent@fabdent.pl
ul. Pełczyńskiego 22a/78
01 - 471 Warszawa - Bemowo

Program Lojalnościowy -

Klub Diamentowego Uśmiechu

Zaloguj się

  1. Home
  2. Część 1: Ogólne pytania dotyczące leczenia ortodontycznego

Część 1: Ogólne pytania dotyczące leczenia ortodontycznego

  1. Skąd wiadomo, że moje dziecko potrzebuje leczenia ortodontycznego?
  2. Jakie są wczesne objawy problemów ortodontycznych?
  3. Czy nie warto zaczekać, aż problem rozwiąże się sam?
  4. Co stanie się, jeśli moje dziecko nie zostanie poddane leczeniu ortodontycznemu?
  5. Jeśli wady zgryzu wywołuje tak wiele problemów zdrowotnych, to dlaczego problemy ortodontyczne nie zostały wyeliminowane ewolucyjnie, czyli w wyniku doboru naturalnego?
  6. W jakim wieku rozpocząć leczenie ortodontyczne dziecka?
  7. Czym jest interceptywne leczenie ortodontyczne” i czy jest konieczne?
  8. Jakie są etapy i jak długo trwa leczenia ortodontycznego ?
  9. Czy przed pierwszą konsultacją należy podjąć jakieś działania?
  10. Czego spodziewać się po pierwszych wizytach u ortodonty?
  11. Jeśli potrzebny jest aparat, to jakie działania podejmie ortodonta w następnej kolejności?
  12. Co dzieje się podczas ostatniej konsultacji przed leczeniem?
  13. Jakie są dostępne dla dzieci rodzaje aparatów?
  14. Jak wygląda noszenie aparatu ruchomego przez dziecko?
  15. Na czym trzyma się aparat ruchomy?
  16. Czy zakładanie i zdejmowanie aparatu jest trudne?
  17. Czy dziecko może jeść z aparatem w ustach?
  18. Czy to prawda, że rodzic musi sam regulować aparat?
  19. Czy noszenie aparatu boli?
  20. Jak często dziecko powinno myć zęby?
  21. Czy w ortodoncji występują jakieś dodatkowe zagrożenia?

1. Skąd wiadomo, że moje dziecko potrzebuje leczenia ortodontycznego?

    Stwierdzenie, czy dziecko potrzebuje takiego leczenia jest zazwyczaj trudne do chwili ukończenia 6-12 lat, gdy zaczynają rosnąć zęby stałe. Zalecamy przyprowadzenie dziecka do ortodonty w wieku 6 lat w celu dokonania oceny, czy leczenie będzie potrzebne.

    2. Jakie są wczesne objawy problemów ortodontycznych i jak je rozpoznać?

     

    Zawsze najlepiej jest zasięgnąć porady profesjonalisty. Występują jednak pewne ostrzeżenia, których warto wypatrywać. Ilustracja powyżej przedstawia prawidłowy zgryz. Zauważmy, że zęby górne są dokładnie wyrównane z dolnymi – bez odstępów, czy luk. Jeśli uzębienie dziecka wygląda perfekcyjnie, leczenie jest prawdopodobnie zbędne. Z drugiej strony, jeśli uzębienie wygląda tak, jak na jednej z ilustracji poniżej, leczenie jest potrzebne.

    Waza zgryzu klasy 1

    Waza zgryzu klasy 2

    Waza zgryzu klasy 3

    Należy obejrzeć uzębienie dziecka. Czy wszystkie zęby są proste? Czy którykolwiek z zębów wydaje się być „wychylony”? Czy pomiędzy zębami widoczne są odstępy? Czy jakieś zęby „nakładają się”? Jeśli widoczne są jakiekolwiek wychylenia, luki lub nakładanie się zębów, leczenie jest prawdopodobnie potrzebne.

    Należy poprosić dziecko o zwarcie zębów. Czy linia pośrodkowa jest wyrównana? Czy jakieś zęby górne „wystają” do przodu? Czy zęby rosną „krzywo”? Czy przednie górne zęby zakrywają więcej niż 25% dolnych zębów? Czy którykolwiek z zębów górnych znajduje się za zębami dolnymi? Czy zęby rosną blisko siebie, czy widoczne są jakieś luki? Jeśli widoczne są luki lub wychylenia, leczenie będzie potrzebne.

    W razie występowania lub podejrzenia występowania któregokolwiek z powyższych objawów dziecko zaprowadzić należy na konsultację. Nie warto czekać, licząc na to, że problem rozwiąże się sam.

    3. Czy nie warto zaczekać, aż problem rozwiąże się sam?

    Nie, ponieważ w większości przypadków, problem wraz z wiekiem nasila się.

    Jeśli wychylonych lub zanadto ściśniętych jest kilka zębów, ortodonta może je z łatwością wyrównać. Jeśli leczenie nie zostanie podjęte natychmiast, nierówno rosnące zęby skrzywią również pozostałe. Jeśli nie zostanie podjęte działania, problemy ze zgryzem zazwyczaj pogłębiają się.

    4. Co stanie się, jeśli moje dziecko nie zostanie poddane leczeniu ortodontycznemu?

    Trudno przewidzieć przyszłość. Zaniechanie leczenia na pewno doprowadzi do problemów z uzębieniem. Bywają one na tyle poważne, że nawet wielu dorosłych poddaje się później leczeniu ortodontycznemu. Do problemów wynikających z zaniechania leczenia należą między innymi:

        • nierównomierne ścieranie się zębów prowadzące do osłabienia szkliwa i utraty zębów,
        • trudności w czyszczeniu zębów prowadzące do chorób dziąseł i ostatecznej utraty zębów,
        • trudności w przeżuwaniu,
        • problemy z przyzębiem (dziąsłami) nasilające się z wiekiem.

     Kwestie zdrowotne wykraczają daleko poza zagadnienie higieny jamy ustnej. Odnotowano przypadki zaniechania w młodości zabiegu ortodontycznego zwanego „rozszerzeniem podniebienia”. Na przeprowadzenie takiego zabiegu u osoby dorosłej jest za późno. Podniebienie uniosło się, blokując częściowo przepływ powietrza przez nos. Rezultatem jest problem z oddychaniem, skorygowanie którego wymaga przeprowadzenia poważnego zabiegu chirurgicznego.

    Inne przykłady to bolesne zranienia języka. W rezultacie zaniechania leczenia zęby są krzywe, co skutkuje zagryzaniem języka.

    Pamiętajmy, że przeżuwanie jest pierwszym etapem trawienia, a zaburzenia tego procesu wpływają negatywnie na pracę układu pokarmowego. U osób nie leczonych ortodontycznie występują często problemy żołądkowe – niemożność przeżucia pokarmu prowadzi do podrażnień żołądka, który to problem może utrzymywać się przez całe życie.

    Przewidzenie skutków zaniechania leczenia jest obecnie niemożliwe. Po prostu nie warto ryzykować. Należy również pamiętać o poprawie estetyki uzębienia, która przyczyni się do lepszego samopoczucia psychicznego.

    5. Jeśli wada zgryzu wywołuje tak wiele problemów zdrowotnych, to dlaczego problemy ortodontyczne nie zostały wyeliminowane ewolucyjnie, czyli w wyniku doboru naturalnego?

    Niektórzy antropolodzy twierdzą, że przodkowie współczesnego człowieka mieli niemal idealne uzębienie.

    Wady zgryzu (wysunięcie do przodu zębów górnych lub dolnych) wykształciły się w okresie ostatnich 10 tysięcy lat. Poprawa diety prowadziła do wzrostu rozmiarów ciała. Przeciętny wzrost dorosłego mężczyzny wzrósł od ok. 1,2 metra 10 tysięcy lat temu do ok. 1,8 metra obecnie. Kości twarzowe i zęby nie rozwijały się w tym samym tempie. U wielu dzieci zęby „nie mieszczą” się w istniejących kościach szczęki. Jeśli tak jest, dziecko potrzebuje leczenia ortodontycznego. Ocenia się, że leczenia ortodontycznego potrzebuje ok. 70% współczesnej populacji.

    6. Jeśli zęby u dziecka „nie mieszczą” się w kościach szczęki, to czy dziecko „wyrośnie” z tego problemu?

    Niestety, nie. Należy pamiętać, że zęby stałe nie rosną wszystkie w tym samym czasie. Dodatkowe zęby stałe rosną w miarę wzrostu kości szczęki. Te dodatkowe zęby zajmują całą dodatkową przestrzeń wynikającą z wzrostu kości. Jeśli leczenie zostanie odłożone, problemy ortodontyczne niemal na pewno nasilą się, a w przyszłości może być konieczne bardziej skomplikowane leczenie.

    7. W jakim wieku rozpocząć leczenie ortodontyczne dziecka?

    Pierwszą ocenę najlepiej jest przeprowadzić przed ukończeniem wieku 7 lat. Moment zastosowania aparatu zależy od nasilenia i przyczyny wady zgryzu.

    Leczenie aparatem u dzieci rozpoczynane jest zależnie od wady zgryzu w okresie uzębienia mlecznego lub mieszanego.

    8. Czym jest „interceptywne leczenie ortodontyczne” i czy jest konieczne?

    Celem interceptywnego leczenia ortodontycznego jest przygotowanie w jamie ustnej miejsca na zęby stałe. Ortodonta może rozszerzyć podniebienie i rozpocząć korekcję wysunięcia do przodu zębów górnych lub dolnych. Jak wspomniano, problemy wynikają z nierównomiernego wzrostu zębów i kości szczęki. Ponieważ kości te rosną szybko w wieku od 6 do 12 lat, ważne jest zapewnienie miejsca na zęby stałe.

    9. Jakie są etapy i jak długo trwa leczenia ortodontycznego ?

    Celem pełnego leczenia ortodontycznego jest skorygowanie zgryzu i wyrównanie zębów. Najpierw ortodonta ocenia stan uzębienia i określa potrzeby. Dodatkowe informacje poniżej. Następnie zakładany jest aparat ortodontyczny. Dodatkowe informacje poniżej.

    Dziecko nosi zazwyczaj aparat przez 2 lata, do 2,5 roku. Ortodonta reguluje aparat co 4-6 tygodni. Czas ten może być dłuższy w przypadku bardziej skomplikowanych przypadków lub jeśli dziecko nie przestrzega zaleceń.

    10. Czego spodziewać się po pierwszych wizytach u ortodonty?

    Przed rozpoczęciem leczenia wymaganych jest od 3 do 4 wizyt. Podczas pierwszej sporządzana jest tzw. „historia choroby”. Ortodonta bada następnie jamę ustną i sprawdza, czy potrzebne jest leczenie ortodontyczne.

    Ortodonta przeprowadza generalnie ocenę kompleksową: czy w jamie ustnej zmieszczą się wszystkie zęby, czy zęby górne i dolne są równe po zwarciu szczęk, czy występują wychylenia lub przemieszczenia, czy występują ubytki w uzębieniu, czy występują inne problemy (np. z oddychaniem lub ze stawem skroniowo-żuchwowym?)

    Pierwsza wizyta jest całkowicie bezbolesna.

    Po przeprowadzeniu badania ortodonta stwierdza, czy potrzebny jest aparat.

    11. Jeśli potrzebny jest aparat, to jakie działania podejmie ortodonta w następnej kolejności?

        • zdjęcia Rtg pantomograficzne: Pacjent stoi lub siedzi na specjalnym krześle, trzymając głowę nieruchomo. Specjalny aparat rentgenowski okrąża głowę, tworząc obrazy wszystkich zębów i szczęki. Obrazy te informują o stanie korzeni, ubytków, szczęki, stawu żuchwowego oraz o potencjalnych powikłaniach, takich jak dodatkowe zęby.
        • zdjęcia Rtg cefalometryczne: Obrazy tego typu są źródłem informacji o fizjologii wzrostu jamy ustnej i ukształtowaniu zgryzu. Są one pomocne w przeprowadzeniu pomiarów potrzebnych do zaplanowania leczenia.
        • wyciski dwuwymiarowe: Pacjent zagryza arkusz specjalnego wosku. Na wycisku widoczne jest ustawienie zębów górnych względem dolnych.
        • wyciski przestrzenne: Lekarz wprowadza do ust pacjenta łyżkę z masą alginatową. Forma ta umożliwia odlanie modelu uzębienia, na której dokładnie widoczne są jego cechy. Zabieg ten wykonywany jest dwukrotnie – na zębach górnych i dolnych.
        • zdjęcia fotograficzne twarzy i zębów: Zdjęcia umożliwiają śledzenie zmian wyglądu. Zadaniem ortodonty jest zapewnienie idealnego wyglądu zębów, a zdjęcia są w tym pomocne.

     Po ukończeniu badań i przeprowadzeniu analizy wyników ortodonta opracowuje indywidualny plan leczenia. Przed rozpoczęciem leczenia odbywa się jeszcze jedna konsultacja.

    12. Co dzieje się podczas ostatniej konsultacji przed leczeniem?

    Ortodonta dysponuje już indywidualnym planem leczenia i przedstawia wszystkie istotne informacje, a w tym typ aparatu, przewidywany czas leczenia i szacunkowe koszty.

    13. Jakie są dostępne dla dzieci rodzaje aparatów?

    Ortodonta, po zbadaniu dziecka i ustaleniu indywidualnego planu leczenia projektuje odpowiedni aparat. Rodzaj aparatu zależy oczywiście od wady zgryzu i wieku dziecka. W okresie uzębienia mlecznego i mieszanego leczenie przeprowadzane jest zwykle aparatami ruchomymi. Istnieje wiele typów aparatów ruchomych, ale każdy z nich wykonywany jest indywidualnie dla konkretnego pacjenta. Po wyrżnięciu się zębów stałych możliwe jest leczenie dziecka aparatami stałymi.

    14. Jak wygląda noszenie aparatu ruchomego przez dziecko?

    Zależnie od rodzaju aparatu ortodonta udziela wskazań dotyczących jego użytkowania. Zwykle aparat ruchomy dziecko powinno nosić kilka godzin w ciągu dnia oraz całą noc.

    15. Na czym trzyma się aparat ruchomy?

    Aparat ruchomy utrzymuje się na zębach dziecka za pomocą specjalnych klamer.

    16. Czy zakładanie i zdejmowanie aparatu jest trudne?

    Nie. Na wizycie ortodonta nauczy dziecko jak należy zakładać i zdejmować aparat. Jest to bardzo łatwa czynność i dziecko bez problemu będzie umiało wykonać to samodzielnie. Rodzic powinien skontrolować założenie aparatu.

    17. Czy dziecko może jeść z aparatem w ustach?

    Na czas jedzenia aparat należy zdjąć. Po zjedzeniu i wyszczotkowaniu zębów aparat należy ponownie założyć na zęby.

    18. Czy to prawda, że rodzic musi sam regulować aparat?

    Tak, aparaty mogą posiadać specjalną śrubę, którą trzeba rozkręcać według zaleceń ortodonty. Jest to bardzo łatwe, polega na wykonaniu jednego ruchu specjalnym kluczykiem zgodnie z zaznaczonym strzałką kierunkiem.

    19. Czy noszenie aparatu boli?

    Nie. Aparat dobrze dopasowany nie wywołuje żadnego bólu. Dyskomfort może pojawić się po uszkodzeniu aparatu, np. złamaniu klamry. W takich sytuacjach należy zgłosić się do ortodonty w celu naprawy aparatu.

    20. Jak często dziecko powinno myć zęby?

    Zalecamy dalsze szczotkowanie po każdym posiłku i przed snem. Jest to szczególnie ważne u osób noszących aparat, ponieważ resztki pokarmu utrzymujące się na aparacie wywoływać mogą próchnicę. Zalecamy również stosowanie pasty zawierającej fluor. Więcej informacji o „higienie zębów z aparatem ortodontycznym.”

    21. Czy w ortodoncji występują jakieś dodatkowe zagrożenia?

    Istnieje pewne ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych na materiały ortodontyczne. Omówienie tego zagadnienia przedstawiono w następnej części.

     

    Autor: Specjalista ortodonta, specjalista stomatologii zachowawczej z endodoncją dr Izabela Stępień – absolwentka Warszawskiego Uniwersytet Medyczny. Członek Polskiego Towarzystwa Ortodontycznego.

    Zobacz również:

    error: Treść jest chroniona!!
    Call Now Button