Część 2

Część 2: Ryzyka związane z ortodoncją

1. Szczególne ryzyka u dziecka alergicznego
   
2. Zdarzają się podobno alergie na nikiel, chrom i miedź. Jak często, jakie są objawy i jak poważne są takie alergie?
   
3. Zdarzają się podobno alergie na lateks. Jak często i czy jest się czego obawiać?
   
4. Jakie są objawy alergii na lateks klasy 1?
   
5. Co można zrobić, by uniknąć uczulenia na lateks?
   
6. Szczególne ryzyka u dziecka z rozszczepem tylnym kręgosłupa.
   
7. Uszkodzenie stawu żuchwowego podczas zabiegów ortodontycznych.
   
8. Ryzyka związane z prześwietleniami dentystycznymi.

1. Moje dziecko ma wiele alergii. Czy ma to jakieś znaczenie dla przebiegu leczenia?

Ponieważ pacjent z alergią wymaga zawsze szczególnego traktowania, informacje o alergiach przekazać należy ortodoncie. Uczulenie dotyczyć może jakichś przedmiotów w otoczeniu (np. lateksowych rękawic) lub niektórych materiałów ortodontycznych.

Rozróżniamy generalnie dwa rodzaje alergii na wyroby ortodontyczne: alergia na nikiel, chrom i miedź oraz alergie na lateks. Te pierwsze są częste, lecz generalnie niegroźne. Alergia na lateks występuje rzadziej, lecz może zagrażać życiu. Dodatkowe informacje o alergiach na lateks oraz na nikiel, chrom i miedź przedstawiono poniżej. W przypadku obawy, że wystąpi reakcja alergiczna, ortodonta zastosować może materiały nie zawierające wspomnianych substancji.

2. Zdarzają się podobno alergie na nikiel, chrom i miedź. Jak często, jakie są objawy i jak poważne są takie alergie?

Alergia na te metale występuje u 1-3 % osób leczonych ortodontycznie. Najczęstsze objawy to ogólne zapalenie jamy ustnej i zapalenia miejscowe w punktach stykania się zamków ze skórą.

Stwierdzono, że u niektórych pacjentów uczulenie pojawia się dopiero podczas leczenia. Na szczęście objawy zanikają po przejściu na materiały nie zawierające niklu, chromu lub miedzi. W przypadku obawy, że wystąpi taka reakcja alergiczna, należy omówić dostępne rozwiązania z ortodontą.

3. Zdarzają się podobno alergie na lateks. Jak często i czy jest się czego obawiać?

Dwa typowe wyroby lateksowe stosowane w leczeniu ortodontycznym to rękawice i gumowe ligatury. Rozróżniamy dwa rodzaje alergii na lateks: nieszkodliwą alergię klasy 4 i zagrażającą życiu alergię klasy 1. Ta pierwsza wywołuje lekkie zapalenie w jamie ustnej, które ustępuje po wyeliminowaniu lateksu. Alergia klasy 4 występuje u około 1% pacjentów.

Jest ona o wiele bardziej zdradziecka. Jej objawy są typowe do reakcji alergicznej na penicylinę. Osoba narażona na styczność z lateksem może nie wykazywać objawów alergii przez wiele lat, lecz ponowny kontakt wywołać może wysypkę. Od tej chwili pacjent jest trwale uczulony na lateks. W miejscu zetknięcia się z gumową rękawiczką pojawić się może nawet pokrzywka.

Oceny częstości występowania alergii na lateks klasy 1 są bardzo zróżnicowane. Niektórzy ortodonci nie zetknęli się z takim przypadkiem od 20 lat. Gumowe ligatury ortodontyczne mogą przyczynić się do wykształcenia uczulenia na lateks, choć dojście do klasy 1 trwa zazwyczaj wiele lat. O ewentualnych obawach należy poinformować ortodontę, który postara się zastosować materiały nie zawierające lateksu. Ze względów bezpieczeństwa firma Fabdent stara się stosować rękawice diagnostyczne wolne od lateksu.

4. Jakie są objawy alergii na lateks klasy 1?

Objawy są zróżnicowane. U niektórych pacjentów po upływie 20-50 minut od ekspozycji na lateks pojawia się pokrzywka i/lub opuchlizna twarzy i dłoni. Inni pacjenci mają trudności z oddychaniem. Niekiedy nie występują widoczne objawy. Jeśli wkrótce po wymianie ligatur gumowych u pacjenta wystąpią pokrzywka, opuchlizna dłoni lub twarzy bądź trudności z oddychaniem, pacjenta należy bezzwłocznie zawieść do szpitalnej izby przyjęć. Nie wolno czekać, licząc na ustąpienie objawów.

5. Co można zrobić, by uniknąć uczulenia na lateks?

Należy poprosić ortodontę o stosowanie materiałów nie zawierających lateksu.

6. U dziecka występuje rozszczep tylny kręgosłupa. Czy jest się czego obawiać?

Pacjenci cierpiący na to schorzenie są szczególnie podatni na alergię na lateks klasy 1. O stanie dziecka należy koniecznie poinformować ortodontę przed rozpoczęciem leczenia.

7. Podobno leczenie ortodontyczne może wywołać problem ze stawem skroniowo-żuchwowym. Czy to prawda?

I tak, i nie. Jednym z pierwszych etapów leczenia jest wykonanie zdjęć rentgenowskich tego stawu (miejsca połączenia żuchwy z czaszką) w celu zdiagnozowania ewentualnych problemów. Jeśli nie są widoczne żadne upośledzenia, leczenie przebiega normalnie. Jeśli upośledzenie występuje, ortodonta planuje leczenie w taki sposób, by nie doszło do uszkodzenia stawu.

8. Wydaje się, że dziecko będzie często prześwietlane podczas leczenia? Czy wszystkie te badania są potrzebne?

Tak. Ortodonta przeprowadza badanie rentgenowskie w celu prawidłowego zaplanowania leczenia i upewnienia się, że u pacjenta nie wystąpią żadne problemy z kośćmi lub zębami. Prowadzenie leczenia ortodontycznego bez wykonywania badań rentgenowskich jest niedopuszczalne. Rezygnacja z nich to proszenie o kłopoty.

Ponadto, stosowane przez nas i przez współpracujące z nami ośrodki, aparaty rentgenowskie są nowoczesnymi urządzeniami cyfrowymi, w których dawka promieniowania jest o nawet 90% niższa niż w aparatach tradycyjnych.

Autor: Specjalista ortodonta, specjalista stomatologii zachowawczej z endodoncją dr Izabela Stępień – absolwentka Warszawskiego Uniwersytet Medyczny. Członek Polskiego Towarzystwa Ortodontycznego.

Zobacz również:

• Leczenie ortodontyczne dzieci część 1
• Leczenie ortodontyczne dzieci część 3
• Rodzaje aparatów ortodontycznych w naszej ofercie
• Leczenie ortodontyczne nastolatków
• Leczenie ortodontyczne dorosłych
• Nowoczesne mini implanty ortodontyczne
• Noszenie wyciągów „gumek” ortodontycznych
• Higiena zębów z aparatem ortodontycznym
• Pierwsza pomoc – kłopoty z aparatem
• Akcesoria ortodontyczne
• Słownik ortodontyczny
• Symulacja kosztów 2 letniego leczenia
• Cennik