Okres ciąży to wyjątkowy czas w życiu kobiety. Wymaga on szczególnej troski zarówno o zdrowie matki, jak i dziecka. Aspektem, o którym absolutnie nie można zapominać, jest profilaktyka oraz leczenie chorób zębów, a także dziąseł. Badania dowodzą, że ryzyko przedwczesnego porodu rośnie aż siedmiokrotnie w sytuacji, gdy matka boryka się z chorobami zębów albo nieleczonymi stanami zapalnymi.
Ciąża – okres niesprzyjający dobrej kondycji zębów
Z uwagi na zmiany hormonalne zachodzące w trakcie ciąży w organizmie kobiety zęby narażone są na większe niż zwykle ryzyko chorób. Wynika to m.in. ze zmiany pH śliny, porannych nudności oraz wymiotów, a także zmienionych nawyków żywieniowych – wszystkie te czynniki powodują, że próchnica może szybciej się rozwijać. Zwiększa się także prawdopodobieństwo stanów zapalnych w jamie ustnej oraz chorób dziąseł. Brak odpowiedniej higieny w trakcie ciąży czy unikanie wizyt u stomatologa mogą sprawić, że zdrowie i wygląd zębów może znacznie ucierpieć. Niestety, na tym nie koniec – stan uzębienia oddziałuje bowiem także na zdrowie płodu.
Czy w ciąży można leczyć zęby?
Wizyty u stomatologa w okresie ciąży jeszcze niedawno uchodziły za niemożliwe lub nawet zagrażające zdrowiu matki bądź dziecka. Nic bardziej mylnego – dziś wiemy, że kondycja uzębienia nie tylko wpływa na samopoczucie przyszłej mamy, ale i na dziecko rozwijające się w jej łonie. Dlatego już na wstępie należy podkreślić, że ciężarna kobieta powinna zgłaszać się do stomatologa zawsze wtedy, gdy odczuwa dolegliwości związane z bólem zębów albo dziąseł.
Lepiej zapobiegać niż leczyć
Optymalnym rozwiązaniem jest zapobieganie chorobom zębów i ich wyleczenie przed zajściem w ciążę. Kobieta, która planuje macierzyństwo, powinna zadbać o swoje uzębienie – tak samo, jak dba o inne obszary zdrowia. Wizyty stomatologiczne najlepiej wpisać w kalendarz jeszcze na etapie planowania potomstwa. Nie zawsze jednak macierzyństwo jest planowane, a dodatkowo zęby może dotknąć próchnica lub inne schorzenie już w ciąży – wówczas należy niezwłocznie udać się do stomatologa. Przeglądy stomatologiczne w ciąży należy z kolei wykonywać minimum raz w każdym trymestrze.
II trymestr ciąży – optymalny okres na leczenie zębów w ciąży
Najlepszym okresem ciąży do przeprowadzenia leczenia stomatologicznego jest II trymestr. I trymestr to czas, w którym ryzyko poronienia jest największe, dlatego często doradza się Pacjentkom, aby ewentualne zabiegi stomatologiczne przesunąć w czasie. Z kolei ostatni trymestr ciąży to czas, w którym ciężarna może odczuwać duży dyskomfort spowodowany wizytą na fotelu dentystycznym (m.in. z uwagi na przebywanie w tej samej pozycji leżącej).
Znieczulenie stomatologiczne a ciąża Pacjentki
Często powtarzanym mitem jest to, że zabiegi stomatologiczne w ciąży wykonywać należy bez znieczulenia. Nie jest to prawda. Pacjentka w ciąży może, a nawet powinna otrzymać znieczulenie – dobrane do stanu, w jakim się znajduje. Lekarz, poinformowany o ciąży Pacjentki, wybierze preparat najbardziej odpowiedni dla przyszłej mamy, redukując ryzyko dyskomfortu podczas wizyty.
Leczenie kanałowe w ciąży
Leczenie kanałowe niewskazane jest w I trymestrze ciąży, więc – jeśli to możliwe – warto przesunąć je w czasie. O takim zabiegu decyduje stomatolog, oceniając stan chorego zęba oraz biorąc pod uwagę samopoczucie Pacjentki w ciąży. Leczenie endodentyczne w ciąży najlepiej wykonywać pod mikroskopem. Jeśli sytuacja wymaga wykonania zdjęcia RTG, należy to zrobić przy zachowaniu wszelkich środków ostrożności.
Usuwanie kamienia nazębnego w ciąży
Choć można spotkać się z opiniami, że usuwanie kamienia nazębnego w ciąży nie jest wskazane, to właśnie dzięki niemu zminimalizować można ryzyko wystąpienia objawów zapalenia dziąseł oraz próchnicy. Płytka nazębna stanowi bowiem pożywkę dla drobnoustrojów, które są źródłem próchnicy. Jej usunięcie podczas zabiegu higienizacyjnego pozwala utrzymać zęby przyszłej mamy w dobrym stanie.