Ortodoncja

Prawidłowy zgryz przyczynia się do lepszego przeżuwania pokarmu. Przeżuwanie jest pierwszym etapem trawienia. Jeśli zęby nie są proste, dokładne przeżucie pokarmu jest trudne, a do żołądka trafia pokarm częściowo nieprzeżuty. Może to prowadzić do zaburzeń żołądkowych.

Leczenie pozwala uniknąć przyszłych problemów z uzębieniem. Zaniechanie potrzebnego leczenia ortodontycznego spowoduje, że w przyszłości pojawią się problemy z uzębieniem – choćby z powodu trudności z czyszczeniem zębów. Dziąsła będą bolały. Zęby będą ścierać się w nieprawidłowy sposób. Skutki są na tyle poważne, że nawet wielu dorosłych decyduje się na takie leczenie.

Podjęcie leczenia zapobiec może pojawieniu się problemów z oddychaniem. Z upływem lat podniebienie może zablokować częściowo przepływ powietrza przez nos. Skutkiem może być chrapanie i bezdech senny. Zastosowanie aparatu pozwala uniknąć tego ryzyka. Jeśli uzębienie wygląda tak, jak na jednej z ilustracji poniżej, leczenie jest potrzebne.

Wada zgryzu klasy 1

Wada zgryzu klasy 2

Wada zgryzu klasy 3

Dobre pytanie! Problemy ortodontyczne wynikają z genetyki.

Dawniej, przed 10 tysiącami lat, przodkowie współczesnego człowieka mieli niemal idealne uzębienie. Nikt nie potrzebował aparatu. Wzrost dorosłego mężczyzny wynosił około 120 cm, a młodego osobnika od 70 do 100 cm.

Człowiek „urósł” jednak od tego czasu. Zwiększyły się rozmiary jamy ustnej, a przede wszystkim uzębienia. Doprowadziło to do „niedopasowania” zębów do otaczających je kości. Leczenie polega na rozciąganiu kości szczęki i odpowiednim przemieszczaniu zębów.

Spójrz, jak duże są Twoje zęby przednie. Czy zmieściłyby się w ustach u kogoś o wzroście 70, czy nawet 100 cm?

Około 70%. Weźmy na przykład uczniów Twojej klasy. Prawdopodobnie dwie trzecie nosi lub powinno nosić aparaty.

Dokładne oszacowanie kosztu leczenia bez zbadania jamy ustnej pacjenta i przeprowadzenia diagnostyki jest niemożliwe, ponieważ każdy przypadek jest inny. Cena standardowego leczenia obejmuje wstępną diagnostykę (a w tym wykonanie zdjęć Rtg i modeli trójwymiarowych), zaplanowanie leczenia, aparat, konsultacje podczas leczenia, a także materiały stosowane później, takie jak retainer. Szczegółowy cennik dostępny jest tutaj. Zapraszamy również na stronę symulatora kosztów, na której przeprowadzić można pełne oszacowanie kosztów dwuletniego leczenia ortodontycznego przy zastosowaniu różnych aparatów.

W każdym. By uniknąć późniejszych problemów, leczenie rozpoczynane jest niekiedy już w wieku 4 lat. Prostowanie krzywego uzębienia podejmują nawet osoby osiemdziesięcioletnie. Niemniej jednak, leczenie jest najskuteczniejsze i najmniej bolesne, jeśli przeprowadzone zostanie w wieku od 8 do 14 lat, więc najlepiej jest zrobić to właśnie wtedy.

Szczęka rośnie najszybciej w wieku 8-9 lat, więc to najlepszy moment do rozszerzenia i ukształtowania kości. Jest to tak zwane „interceptywne leczenie ortodontyczne”. Później pacjent oczekuje na urośnięcie większości zębów stałych. Pojawiają się one zazwyczaj w wieku 12-13 lat, więc leczenie najlepiej jest podjąć w wieku 12, 13 lub 14 lat.

Zależy to od rodzaju aparatu. Aparaty tradycyjne powodują więcej bólu. W przypadku nowoczesnych ból odczuwany jest tylko po pierwszym założeniu i po regulacji.

Firmy ortodontyczne prowadzą badania i starają się zminimalizować ból. Dysponujemy aparatami wywołującymi minimalny ból – na przykład modelem „Damon” Początkowo występować może bolesność warg. W przypadku przepłukiwania ust ciepłym roztworem sody, urazy zagoją się w ciągu tygodnia lub dwóch. Później ból może pojawiać się okazjonalnie – na przykład w wyniku urazu. Ewentualne zranienia powinny się jednak szybko goić.

Zależy to od wady zgryzu i liczby przemieszczanych zębów. Orientacyjny czas leczenie to około 2 lat.

Tak. Standardowy aparat nie wpływa na mowę ani na brzmienie głosu. Można mówić, śpiewać, a nawet krzyczeć. Nie ma żadnej różnicy. Aparat nie umożliwia udziału w życiu towarzyskim.

Oczywiście. Można grać w piłkę nożną, koszykówkę, siatkówkę, czy kręgle. Bez ograniczeń. Wystarczy nosić osłonę ortodontyczną i unikać uderzeń w twarz.

Zalecamy unikanie aktywności grożącej odniesieniem urazu twarzy: wdawania się w bójki i uprawiania boksu, zapasów, czy karate.

Należy o tym poinformować ortodontę. Wykona on element chroniący wargi, co umożliwi granie na instrumentach dętych.

Tak! Można jeść prawie to samo, co zwykle.

Jedynym poważnym ograniczeniem jest to, że bezpośrednio po założeniu aparatu pacjent odczuwa ból, więc w pierwszym tygodniu powinien wybierać pokarmy miękkie. Później można zazwyczaj powrócić do normalnej diety. Żucie gumy do jest niezalecane. Guma może zaczepić się o część aparatu i odłączyć ją. Ponadto cukier zawarty w gumie może gromadzić się pod aparatem i wywoływać próchnicę. Zalecamy generalnie unikanie pokarmów twardych, kleistych i chrupiących. Krówka, toffi, czy orzechowa masa batonu może przykleić się do aparatu i oderwać go od zębów. Należy również zachować ostrożność podczas jedzenia pokarmów chrupkich, takich jak marchew, jabłko, czy twarda bułka.

Należy pamiętać, że zęby muszą być zdrowe i czyste przed konsultacją. Niektórzy pacjenci i ich rodzice nie radzą sobie z ilością informacji wynikających z pierwszej wizyty. Naszym celem jest jak najprostsze wyjaśnienie wszystkich aspektów leczenia i udzielenie odpowiedzi na wszystkie pytania. Zadanie to ułatwi zapoznanie się z treścią zawartych w tych czterech części, a także ze słowniczkiem pojęć ortodontycznych.

Przed rozpoczęciem leczenia wymaganych jest od 3 do 4 wizyt. Podczas pierwszej sporządzana jest tzw. „historia choroby”. Ortodonta bada następnie jamę ustną i sprawdza, czy potrzebne jest leczenie ortodontyczne.
Ortodonta przeprowadza generalnie ocenę kompleksową: czy w jamie ustnej zmieszczą się wszystkie zęby, czy zęby górne i dolne są równe po zwarciu szczęk, czy występują wychylenia lub przemieszczenia, czy występują ubytki w uzębieniu, czy występują inne problemy (np. z oddychaniem lub ze stawem skroniowo – żuchwowym).
Pierwsza wizyta jest całkowicie bezbolesna.
Po przeprowadzeniu badania ortodonta stwierdza, czy potrzebny jest aparat

Następnym etapem jest przeprowadzenie szeregu pomiarów jamy ustnej, pobranie wycisków zębów i wykonanie niezbędnych zdjęć rentgenowskich, a w tym następujących:

• pantomograficznych: Pacjent stoi lub siedzi na specjalnym krześle, trzymając głowę nieruchomo. Specjalny aparat rentgenowski okrąża głowę, tworząc obrazy wszystkich zębów i szczęki. Obrazy te informują o stanie korzeni, ubytków, szczęki, stawu skroniowo-żuchwowego oraz o potencjalnych powikłaniach, takich jak dodatkowe zęby.
• cefalometryczne: Obrazy tego typu są źródłem informacji o fizjologii wzrostu jamy ustnej i ukształtowaniu zgryzu. Są one pomocne w przeprowadzeniu pomiarów potrzebnych do zaplanowania leczenia.
• ustalenie zwarcia: Pacjent zagryza arkusz specjalnego wosku. Na wyciskach widoczne jest ustawienie zębów górnych względem dolnych.
• wyciski przestrzenne: Lekarz wprowadza do jamy ustnej pacjenta łyżkę z masą alginatową. Forma ta umożliwia odlanie modelu uzębienia, na której dokładnie widoczne są jego cechy. Zabieg ten wykonywany jest dwukrotnie – na zębach górnych i dolnych.
• zdjęcia fotograficzne twarzy i zębów: Zdjęcia umożliwiają śledzenie zmian wyglądu. Zadaniem ortodonty jest zapewnienie idealnego wyglądu zębów, a zdjęcia są w tym pomocne.

Po ukończeniu badań i przeprowadzeniu analizy wyników ortodonta opracowuje indywidualny plan leczenia. Przed rozpoczęciem leczenia odbywa się jeszcze jedna konsultacja.

Ortodonta dysponuje już indywidualnym planem leczenia i przedstawia wszystkie istotne informacje, a w tym typ aparatu, przewidywany czas leczenia i szacunkowe koszty.

Po zaakceptowaniu planu leczenia ortodonta umieszcza separatory pomiędzy tylnymi zębami. Są to małe sprężyny lub gumki z tworzywa, których zadaniem jest stworzenie na tylnych zębach miejsca na pierścienie.

Po tygodniu lub dwóch noszenia separatorów ortodonta zakłada aparat.

Ortodonta musi przymocować pierścienie do tylnych zębów, zamki do zębów przednich i bocznych, a następnie założyć łuk ortodontyczny.

Pierwszym etapem jest przygotowanie zębów na pierścienie. Ortodonta wyjmuje separatory i poleruje zęby do czysta. Zabieg trwa kilka minut, lecz musi zostać przeprowadzony ostrożnie, by pod pierścieniami nie powstały ubytki. Po oczyszczeniu zębów ortodonta mierzy je i dobiera pierścienie. Pierścienie są jak buty. Nawet jeśli rozmiar się zgadza, musimy je przymierzyć. Ortodonta zakłada następnie pierścienie na zęby. Zęby muszą być całkowicie suche. Ortodonta nakłada na pierścień specjalny cement i nasuwa go na ząb.

Następnym etapem zabiegu jest „klejenie” zamków. Ortodonta przymocowuje do zębów małe zamki utrzymując łuki specjalnym klejem utwardzanym światłem ultrafioletowym. Przymocowanie wszystkich zamków do zębów trwa około godziny. Ortodoncie pozostało jeszcze założenie łuku. Zabieg ten polega najczęściej na założeniu początku i końca łuku na pierścieniach, naciągnięciu łuku, na obcięciu ich końców i zamocowaniu łuku na zamkach za pomocą ligatur. Etap ten trwa około 15 minut. Założenie aparatu jest zazwyczaj bezbolesne. Ortodonta najczęściej przymocowuje po prostu aparat do zębów. Pacjent może początkowo odczuwać dyskomfort związany z ocieraniem się aparatu o wargi i początkiem przemieszczania się zębów. Aparat jest najczęściej przyklejany bezpośrednio do zębów. Klej jest całkowicie nieszkodliwy w razie połknięcia.

W zależności od przypadku, od jednej do dwóch i pół godziny.

W pierwszych tygodniach odczuwany może być ból. Należy dobrać odpowiednią dietę, unikając pokarmów twardych.

Na początku leczenia zęby ulegają dużym przemieszczeniom. Koniec łuku wychodzi niekiedy poza pierścień, co grozi urazem. W takiej sytuacji należy jak najszybciej udać się do ortodonty i poprosić o przycięcie łuku.

Czasami wymagana jest tylko ocena, czasami regulacja, a innym razem wymiana łuków. Każda regulacja służy przybliżeniu zębów do ich docelowych położeń.

Na pewnym etapie leczenia ortodonta może zastosować wyciągi „gumki” ortodontyczne wyrównujące zęby dolne z górnymi. Dodatkowe informacje o wyciągach ortodontycznych na stronie „noszenie wyciągów ortodontycznych”.

Leczenie polega na rozciąganiu kości szczęki i odpowiednim przemieszczaniu zębów. Próba dokonania tego za jednym razem byłaby zbyt bolesna, a ponadto groziłaby uszkodzeniem korzeni zębów. Powolne „prostowanie” zębów pozwala uniknąć bólu.

Zęby muszą jednak zostać przemieszczone. Przesuwają się one odrobinę po każdej regulacji. Ortodonta czeka następnie na utrwalenie się tego przemieszczenia zębów, kości i dziąseł, a następnie ponawia regulację.

Niestety, zabieg regulacji może wywoływać ból. Na szczęście nie trwa on długo.

Ortodonta wyjmuje aparat i wykonuje retainer. Informuje, jak często i jak długo należy go zakładać i kiedy można go odstawić.

Nie ma się czym martwić. Zabieg powinien być bezbolesny. Zdjęcie zamków jest łatwe.

Widoczne ubytki uzupełni dentysta. Jeśli ubytek znajduje się pod aparatem, przed wypełnieniem konieczne jest zdjęcie aparatu.

Wyciągi ortodontyczne odciągają zęby w kierunku przednim lub tylnym. Służą do prostowania grupy lub pojedynczych zębów, a także do zmniejszania odstępów.

Wyciągi ortodontyczne zrywają się często po kilkakrotnym zagryzieniu, najczęściej podczas otwierania ust. Zalecamy zdejmowanie gumek przed każdym posiłkiem i zakładanie nowych po jedzeniu. Warto je też wymienić przed snem, by gumka nie pękła w środku nocy.

Jeśli nie założysz gumek ortodontycznych, leczenie potrwa dłużej i dokonanie wymiany gumek nie jest trudne, więc nie ma powodu, by tego nie robić. Tradycyjne gumki miały nieprzyjemny smak, lecz współczesne smakują jak cukierki miętowe. Wymiana takich opasek po posiłku przypomina zjedzenie cukierka, z tą różnicą, że opaski nie wywołują próchnicy. Więcej informacji na temat „noszenie wyciągów elastycznych.”

Gumki są nieszkodliwe, o ile pacjent nie ma na nie alergii. Gumka w przypadku jej połknięcia przechodzi po prostu przez układ pokarmowy i jest normalnie wydalana. Należy tylko unikać połykania większej ilości opasek, ponieważ może to spowodować niestrawność i silną reakcję alergiczną.

Retainer przytrzymuje zęby w docelowych położeniach po zdjęciu aparatu.

Po zdjęciu aparatu zęby ustawione są idealnie, a uśmiech jest piękny. Niestety, dziąsła i kości nie ustabilizowały się jeszcze całkowicie w docelowych położeniach. Retainer przytrzymuje zęby do czasu ustabilizowania się ich otoczenia. Po zakończeniu leczenia zęby wyglądać będą perfekcyjnie. Noszenie retainera jest niezbędne dla utrwalenia tego efektu.

Poza tym, nastolatek nadal rośnie po zdjęciu aparatu, więc istnieje ryzyko nierównego rozwoju jamy ustnej. Ustalacz zapewnia utrzymanie optymalnych położeń zębów w okresie dorastania. Jeżeli nie będziesz nosić retainera, dziąsła i kości nie ustabilizują się w pełni w nowych położeniach i powrócą częściowo do wcześniejszych. Grozi to utratą pięknego uśmiechu. Może nawet pojawić się konieczność ponownego założenia aparatu. Nie wolno do tego dopuścić! Należy koniecznie nosić retainer.

Noszenie retainera nie jest bolesne. Retainer stały jest to naklejony na wewnętrzne powierzchnie zębów przednich łańcuszek, nie powoduje on żadnego dyskomfortu. Szczegółowe zalecenia dotyczące czasu noszenia reitainera przedstawia ortodonta, jest to ustalane indywidualnie. W przypadku uszkodzenia retainera należy się zgłosić do ortodonty na wizytę.

Są to ligatury ortodontyczne które mocują one łuki do zamków.

Można je potraktować jak ozdobę: dostępne są w 24 kolorach. Można je więc dobrać według własnego upodobania lub zgodnie z barwami szkoły, czy drużyny sportowej. Na przykład czerwone i zielone na święta grudniowe, a czerwone lub różowe na Walentynki. Moduły umożliwiają dostosowanie aparatu do własnego wizerunku. Dobrej zabawy!

Komponenty te są nieszkodliwe. Ligatury ortodontyczne wykonane są z poliuretanu klasy medycznej, podobnego do poliuretanu stosowanego w implantach. Poliuretan uznaje się za nieszkodliwy w razie połknięcia. Połknięty moduł przechodzi po prostu przez układ pokarmowy i jest normalnie wydalany.

Istnieje pewne ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych na materiały ortodontyczne.

Ponieważ pacjent z alergią wymaga zawsze szczególnego traktowania, informacje o alergiach przekazać należy ortodoncie. Istnieje pewne ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych na materiały ortodontyczne.

Rozróżniamy generalnie dwa rodzaje alergii na wyroby ortodontyczne: alergia na nikiel, chrom i miedź oraz alergie na lateks. Te pierwsze są częste, lecz generalnie niegroźne. Alergia na lateks występuje rzadziej, lecz może zagrażać życiu. Dodatkowe informacje o alergiach na lateks oraz na nikiel, chrom i miedź przedstawiono poniżej. Alergia na te metale występuje u 1-3 % osób leczonych ortodontycznie. Najczęstsze objawy to ogólne zapalenie jamy ustnej i zapalenia miejscowe w punktach stykania się zamków ze skórą. Utrzymywanie się bólu w jamie ustnej przez czas dłuższy niż 2 tygodnie od założenia aparatu lub wystąpienie niedrożności kanałów usznych świadczyć może o uczuleniu na metale zawarte w aparacie.

Stwierdzono, że u niektórych pacjentów uczulenie pojawia się dopiero podczas leczenia. Na szczęście objawy zanikają po przejściu na materiały nie zawierające niklu, chromu lub miedzi. W przypadku obawy, że wystąpi taka reakcja alergiczna, należy omówić dostępne rozwiązania z ortodontą.

Rozróżniamy także dwa rodzaje alergii na lateks: nieszkodliwą alergię klasy 4 i zagrażającą życiu alergię klasy 1. Ta pierwsza wywołuje lekkie zapalenie w jamie ustnej, które ustępuje po wyeliminowaniu lateksu. Alergia klasy 4 występuje u około 1% pacjentów.

Jest ona o wiele bardziej zdradziecka. Jej objawy są typowe do reakcji alergicznej na penicylinę. Uczulenie wynika z długiej ekspozycji na naturalną gumę lateksową. Wystąpienie objawów po pierwszym zetknięciu się z lateksem jest mało prawdopodobne. Długa styczność wywołuje uczulenie. Najpierw pojawia się wysypka. Później uczulenie na lateks nasila się. W miejscu zetknięcia się z gumową rękawiczką pojawiać się może nawet pokrzywka.

Oceny częstości występowania alergii na lateks klasy 1 są bardzo zróżnicowane. Niektórzy ortodonci nie zetknęli się z takim przypadkiem od 20 lat. Ligatury ortodontyczne oraz gumki mogą przyczynić się do wykształcenia uczulenia na lateks, choć dojście do klasy 1 trwa zazwyczaj wiele lat. O ewentualnych obawach należy poinformować ortodontę, który postara się zastosować materiały nie zawierające lateksu. Ze względów bezpieczeństwa Gabinet Fabdent stara się stosować rękawice diagnostyczne wolne od lateksu.

W przypadku uczulenia na lateks klasy 1, objawy są zróżnicowane. U niektórych pacjentów po upływie 20-50 minut od ekspozycji na lateks pojawia się pokrzywka i/lub opuchlizna twarzy i dłoni. Inni pacjenci mają trudności z oddychaniem. Niekiedy nie występują widoczne objawy. Jeśli wkrótce po wymianie ligatury lub gumki ortodontycznej wystąpią pokrzywka, opuchlizna dłoni lub twarzy bądź trudności z oddychaniem, należy bezzwłocznie jechać do szpitalnej izby przyjęć. Nie wolno czekać, licząc na ustąpienie objawów.

Tak. Ortodonta przeprowadza badanie rentgenowskie w celu prawidłowego zaplanowania leczenia i upewnienia się, że u pacjenta nie wystąpią żadne problemy z kośćmi lub zębami. Obrazy pantomograficzne i cefalometryczne umożliwiają zlokalizowanie ubytków, punktów słabych kości i płytko zagnieżdżonych korzeni. Jeśli pod aparatem występuje ubytek zęba, będzie się on powiększał, prowadząc nawet do bólu zęba.

Prowadzenie leczenia ortodontycznego bez wykonywania badań rentgenowskich jest niedopuszczalne. Rezygnacja z nich to proszenie się o kłopot.

Ponadto, stosowane przez nas i przez współpracujące z nami ośrodki badań aparaty rentgenowskie są nowoczesnymi urządzeniami cyfrowymi, w których dawka promieniowania jest o nawet 90% niższa niż w aparatach tradycyjnych.

Nie, nie ma żadnych! Leczenie osoby dorosłej trwa dłużej, lecz na aparaty decydują się nawet osiemdziesięciolatkowie. Ludzie dożywający wieku 90 lat wiedzą, jak ważne jest zadbanie o siebie, a leczenie ortodontyczne jest częścią takich działań.

Większość dorosłych decyduje się na leczenie z powodu niezadowolenia ze swojego wyglądu. Przyjrzyjmy się naszym zębom. Uśmiech jest najbardziej charakterystyczną cechą wyglądu. Spójrzmy w lustro. Czy jesteśmy zadowoleni z wyglądu naszego uśmiechu? Czy zęby wyglądają tak samo dobrze, jak w młodości? Co myślimy na widok kogoś o atrakcyjnym uśmiechu? Czy osoba taka podoba nam się? A co myślimy na widok kogoś z krzywymi zębami? Czy nie wygląda staro i nieestetycznie? Czy chcemy tak wyglądać? Leczenie może temu zapobiec. Po zakończeniu leczenia zęby wyglądają perfekcyjnie. Czy nie chcielibyśmy móc pokazać pięknego uśmiechu? Jeśli uzębienie wygląda tak, jak na jednej z ilustracji poniżej, leczenie jest wskazane.

Wada zgryzu klasy 1

Wada zgryzu klasy 2

Wada zgryzu klasy 3

Tak. Krzywe zęby trudniej jest czyścić i ścierają się one nierównomiernie. Występują zapalenia dziąseł i bóle zębów. Ostatecznie dochodzi do utraty uzębienia. Leczenie ortodontyczne może zapobiec takim problemom.

Pamiętajmy też, że przeżuwanie jest pierwszym etapem trawienia, a zaburzenia tego procesu wpływają negatywnie na pracę układu pokarmowego. Im ciężej pracuje układ trawienny, tym szybciej się starzeje. Leczenie ortodontyczne może zapobiec przedwczesnemu starzeniu się układu pokarmowego.

Spójrz, jak duże są Twoje zęby przednie. Czy zmieściłyby się w ustach u kogoś o wzroście 70, czy nawet 100 cm?

Leczenie prowadzone jest w zasadzie tak samo, z kilkoma niewielkimi różnicami.

Jedną z nich jest dłuższy czas leczenia. Im starszy organizm, tym wolniej przebiega rekonwalescencja. Oznacza to konieczność zachowania większej ostrożności. Ortodonta wciąż może regulować położenia zębów, lecz proces ten musi zostać spowolniony, by pozostawić więcej czasu na ustabilizowanie się sytuacji.

Druga różnica polega na tym, że trudniejsze jest takie rozszerzenie kości, by zmieściły się wszystkie zęby. W części dotyczącej nastolatków stwierdziliśmy, że w okresie wzrostu kości szczęki są plastyczne. Jeśli szczęka jest za mała, by zmieściły się zęby, ortodonta może ją rozciągnąć. Po ustaniu wzrostu kości twardnieją, a rozszerzenie ich staje się trudne. W celu uzyskania niezbędnej przestrzeni konieczne więc bywa usunięcie jednego lub dwóch zębów stałych. Leczenie jest jednak wciąż skuteczne. Przebiega po prostu wolniej i może być bardziej bolesne.

Obecna wiedza ortodontyczna pozwala na leczenie większości przypadków dorosłych nawet z chorobami przyzębia.

Zależy to od rodzaju aparatu. Aparaty tradycyjne powodują więcej bólu. W przypadku nowoczesnych ból odczuwany jest tylko po pierwszym założeniu i po regulacji.

Firmy ortodontyczne prowadzą badania i starają się zminimalizować ból. Dysponujemy aparatami wywołującymi minimalny ból – na przykład modelem „Damon”.

Początkowo występować może bolesność warg. W przypadku przepłukiwania ust ciepłym roztworem sody, urazy zagoją się w ciągu tygodnia lub dwóch. Później ból może pojawiać się okazjonalnie – na przykład w wyniku urazu. Ewentualne zranienia powinny się jednak szybko goić.

Jeśli ból jest bardzo nasilony w pierwszym tygodniu, na aparat można nakładać wosk chroniący wewnętrzne powierzchnie warg.

Tak. Standardowy aparat nie wpływa na mowę ani na brzmienie głosu. Można mówić, śpiewać, a nawet krzyczeć. Nie ma żadnej różnicy. Aparat nie wyklucza udziału w życiu towarzyskim.

Tak! Można jeść prawie to samo, co zwykle.

Jedynym poważnym ograniczeniem jest to, że bezpośrednio po założeniu aparatu pacjent odczuwa ból, więc w pierwszym tygodniu powinien wybierać pokarmy miękkie. Później można zazwyczaj powrócić do normalnej diety. Żucie gumy jest niezalecane. Guma może zaczepić się o część aparatu i odłączyć ją. Ponadto cukier zawarty w gumie może gromadzić się pod aparatem i wywoływać próchnicę.

Zalecamy generalnie unikanie pokarmów twardych, kleistych i chrupiących. Krówka, toffi, czy orzechowa masa batonu może przykleić się do aparatu i oderwać go od zębów. Należy również zachować ostrożność podczas jedzenia pokarmów chrupkich, takich jak marchew, jabłko, czy twarda bułka.

Należy pamiętać, że zęby muszą być zdrowe i czyste przed konsultacją. Niektórzy pacjenci i ich rodzice nie radzą sobie z ilością informacji wynikających z pierwszej wizyty. Naszym celem jest jak najprostsze wyjaśnienie wszystkich aspektów leczenia i udzielenie odpowiedzi na wszystkie pytania. Zadanie to ułatwi zapoznanie się z treścią zawartych w tych czterech części, a także ze słowniczkiem pojęć ortodontycznych.

Przed rozpoczęciem leczenia wymaganych jest od 3 do 4 wizyt. Podczas pierwszej sporządzana jest tzw. „historia choroby”. Ortodonta bada następnie jamę ustną i sprawdza, czy potrzebne jest leczenie ortodontyczne.

Ortodonta przeprowadza generalnie ocenę kompleksową: czy w jamie ustnej zmieszczą się wszystkie zęby, czy zęby górne i dolne są równe po zwarciu szczęk, czy występują wychylenia lub przemieszczenia, czy występują ubytki w uzębieniu, czy występują inne problemy (np. z oddychaniem lub ze stawem skroniowo – żuchwowym).

Pierwsza wizyta jest całkowicie bezbolesna.

Po przeprowadzeniu badania ortodonta stwierdza, czy potrzebny jest aparat.

Następnym etapem jest przeprowadzenie szeregu pomiarów jamy ustnej, pobranie wycisków zębów i wykonanie niezbędnych zdjęć rentgenowskich, a w tym następujących:

• pantomograficznych: Pacjent stoi lub siedzi na specjalnym krześle, trzymając głowę nieruchomo. Specjalny aparat rentgenowski okrąża głowę, tworząc obrazy wszystkich zębów i szczęki. Obrazy te informują o stanie korzeni, ubytków, szczęki, stawu skroniowo-żuchwowego oraz o potencjalnych powikłaniach, takich jak dodatkowe zęby.
• cefalometryczne: Obrazy tego typu są źródłem informacji o fizjologii wzrostu jamy ustnej i ukształtowaniu zgryzu. Są one pomocne w przeprowadzeniu pomiarów potrzebnych do zaplanowania leczenia.
• ustalenie zwarcia: Pacjent zagryza arkusz specjalnego wosku. Na wyciskach widoczne jest ustawienie zębów górnych względem dolnych.
• wyciski przestrzenne: Lekarz wprowadza do jamy ustnej pacjenta łyżkę z masą alginatową. Forma ta umożliwia odlanie modelu uzębienia, na której dokładnie widoczne są jego cechy. Zabieg ten wykonywany jest dwukrotnie – na zębach górnych i dolnych.
• zdjęcia fotograficzne twarzy i zębów: Zdjęcia umożliwiają śledzenie zmian wyglądu. Zadaniem ortodonty jest zapewnienie idealnego wyglądu zębów, a zdjęcia są w tym pomocne.

Po ukończeniu badań i przeprowadzeniu analizy wyników ortodonta opracowuje indywidualny plan leczenia. Przed rozpoczęciem leczenia odbywa się jeszcze jedna konsultacja.

Ortodonta dysponuje już indywidualnym planem leczenia i przedstawia wszystkie istotne informacje, a w tym typ aparatu, przewidywany czas leczenia i szacunkowe koszty.

Po zaakceptowaniu planu leczenia ortodonta umieszcza separatory pomiędzy tylnymi zębami. Są to małe sprężyny lub gumki z tworzywa, których zadaniem jest stworzenie na tylnych zębach miejsca na pierścienie.

Po tygodniu lub dwóch noszenia separatorów ortodonta zakłada aparat.

Ortodonta musi przymocować pierścienie do tylnych zębów, zamki do zębów przednich i bocznych, a następnie założyć łuk ortodontyczny.

Pierwszym etapem jest przygotowanie zębów na pierścienie. Ortodonta wyjmuje separatory i poleruje zęby do czysta. Zabieg trwa kilka minut, lecz musi zostać przeprowadzony ostrożnie, by pod pierścieniami nie powstały ubytki.

Po oczyszczeniu zębów ortodonta mierzy je i dobiera pierścienie. Pierścienie są jak buty. Nawet jeśli rozmiar się zgadza, musimy je przymierzyć.

Ortodonta zakłada następnie pierścienie na zęby. Zęby muszą być całkowicie suche. Ortodonta nakłada na pierścień specjalny cement i nasuwa go na ząb.

Następnym etapem zabiegu jest „klejenie” zamków. Ortodonta przymocowuje do zębów małe zamki utrzymując łuki specjalnym klejem utwardzanym światłem ultrafioletowym. Przymocowanie wszystkich zamków do zębów trwa około godziny..

Ortodoncie pozostało jeszcze założenie łuku. Zabieg ten polega najczęściej na założeniu początku i końca łuku na pierścieniach, naciągnięciu łuku, na obcięciu ich końców i zamocowaniu łuku na zamkach za pomocą ligatur. Etap ten trwa około 15 minut.

Czas zakładania aparatu zależy od przypadku, od jednej do dwóch i pół godziny.

Założenie aparatu jest zazwyczaj bezbolesne. Ortodonta najczęściej przymocowuje po prostu aparat do zębów. Pacjent może początkowo odczuwać dyskomfort związany z ocieraniem się aparatu o wargi i początkiem przemieszczania się zębów.

Aparat jest najczęściej przyklejany bezpośrednio do zębów. Klej jest całkowicie nieszkodliwy w razie połknięcia.

W pierwszych tygodniach odczuwany może być ból. Należy dobrać odpowiednią dietę, unikając pokarmów twardych.

Na początku leczenia zęby ulegają dużym przemieszczeniom. Koniec łuku wychodzi niekiedy poza pierścień, co grozi urazem. W takiej sytuacji należy jak najszybciej udać się do ortodonty i poprosić o przycięcie łuku.

Czasami wymagana jest tylko ocena, czasami regulacja, a innym razem wymiana łuków. Każda regulacja służy przybliżeniu zębów do ich docelowych położeń.

Na pewnym etapie leczenia ortodonta może zastosować wyciągi „gumki” ortodontyczne wyrównujące zęby dolne z górnymi. Dodatkowe informacje o wyciągach ortodontycznych w „części 4” oraz na stronie „noszenie wyciągów ortodontycznych”.

Leczenie polega na rozciąganiu kości szczęki i odpowiednim przemieszczaniu zębów. Próba dokonania tego za jednym razem byłaby zbyt bolesna, a ponadto groziłaby uszkodzeniem korzeni zębów. Powolne „prostowanie” zębów pozwala uniknąć bólu.

Zęby muszą jednak zostać przemieszczone. Przesuwają się one odrobinę po każdej regulacji. Ortodonta czeka następnie na utrwalenie się tego przemieszczenia zębów, kości i dziąseł, a następnie ponawia regulację.

Niestety, zabieg regulacji aparatu może wywoływać ból. Na szczęście nie trwa on długo.

Ortodonta wyjmuje aparat i wykonuje retainer. Informuje, jak często i jak długo należy go zakładać i kiedy można go odstawić. Dodatkowe informacje o retainerach zawiera „część 4” i punkt p.t. „aparaty ruchome”.

Nie ma się czym martwić. Zabieg powinien być bezbolesny. Zdjęcie zamków jest łatwe.